Ons lichaam kan zelf EPA en DHA aanmaken uit plantaardige omega 3-vetzuren. Toch bevat onze voeding alsmaar minder van deze kostbare vetzuren. Dat heeft veel te maken met moderne landbouwmethoden en onze veranderde eetgewoonten van de afgelopen decennia.
Bovendien ligt ook de hoeveelheid vetzuren die in ons lichaam omzet naar EPA en DHA veel te laag. Dat is vooral te wijten aan onze overmatige consumptie van omega 6. Deze vetzuren zitten tegenwoordig in heel veel etenswaren: alle moderne industrieel geproduceerde voeding barst van de omega 6. Grote hoeveelheden omega 6 zijn echter allesbehalve voordelig voor het lichaam: deze vetzuren verbruiken onder meer alle enzymen die we eigenlijk ook nodig hebben voor de omzetting van plantaardige omega 3 naar DHA en EPA.
Wie z’n inname van plantaardige omega 3-vetzuren wil verhogen, zal dus pas een verschil merken, als tegelijk de consumptie van omega 6 drastisch wordt beperkt. Eigenlijk zouden we evenveel omega 3 uit plantaardige bronnen moeten eten als omega 6-vetzuren. In werkelijkheid zijn we echter mijlenver verwijderd van dit evenwicht. We eten namelijk 15 tot 50 keer meer omega 6 dan omega 3-vetzuren uit plantaardige bron.
In ons lichaam verdringt die grote hoeveelheid omega 6 de omega 3-vetzuren én die dringt ook de celmembranen binnen in plaats van omega 3. Dat leidt tot de vorming van miljarden ontstekingsbevorderende moleculen, die vermoedelijk een cruciale rol spelen bij de ontwikkeling en verergering van bepaalde chronische ontstekingsziekten.
Die ongunstige situatie kun je echter ongedaan maken: met een dagelijkse inname van vette vis die van nature veel
EPA en DHA bevat. Helaas is goede vette vis niet zo makkelijk verkrijgbaar. Bovendien bevat vis vaak zoveel sporen van vervuiling, dat het af te raden is om die elke dag op het menu te zetten. Onze dagelijkse inname van omega 3 uit de zee – in de vorm van EPA en DHA dus – ligt dan ook ver onder het dagelijks aanbevolen minimum, en nog veel lager dan de optimale hoeveelheid.
De eenvoudigste en meest doeltreffende manier om dit probleem op te lossen – en je celmembranen weer snel gezond te krijgen – is met een goed EPA- en DHA-supplement.
EPA en DHA nestelen zich in de vetlagen (of celmembranen) die zich rond onze lichaamscellen bevinden. Vanuit deze strategische positie oefenen ze een invloed uit op een hele rij functies in ons lichaam.
Zo helpen EPA en DHA chronische laaggradige ontstekingen en stofwisselingsproblemen tegen te gaan. Wanneer de celmembranen voldoende EPA en DHA opnemen, blijven ze soepel en optimaal doorlaatbaar. Dat is erg belangrijk: niet-flexibele membranen kunnen veel minder stoffen uitwisselen (via het membraan), wat tot chronische ontstekingen leidt.
Bovendien kan het lichaam in noodgevallen, bijvoorbeeld bij een systemische ontsteking, ook uit die omega 3-voorraad putten: de vetzuren worden dan omgezet in ontstekingsremmende moleculen. Met omega 6-vetzuren gebeurt echter precies het omgekeerde: omega 6 wordt omgezet in ontstekingsbevorderende stoffen, die in belangrijke mate bijdragen aan het ontstaan van stofwisselingsaandoeningen, zoals insulineresistentie en metabool syndroom.
De voorbije jaren konden heel wat studies aantonen dat een omega 3-supplement belangrijk is om het acuut coronaire syndroom en andere cardiovasculaire aandoeningen te helpen voorkomen.
Verschillende mechanismen kunnen dit effect verklaren. Zo verlaagt de extra inname van omega 3-vetzuren (via een supplement dus) de concentratie omega 6 in de membranen. Dat zorgt voor een een domino-effect: ook de omzetting van omega 6 naar ontstekingsbevorderende stoffen neemt af.
Daarnaast werken omega 3-vetzuren ook in op de plaquevorming in de bloedvaten, een fenomeen dat aan de basis ligt van cardiovasculaire aandoeningen. Omega 3 stabiliseert de bloedvatplaques door de productie van ontstekingsbevorderende cytokines te verminderen en te verhinderen dat monocyten (een specifiek type witte bloedcellen) zich aan de bloedvatwand gaan hechten.
Verder helpen omega 3-vetzuren de bloeddruk en de hoeveelheid triglyceriden te verlagen (hoge triglyceridewaarden zijn een erkende risicofactor). Omega 3 zorgt ervoor dat de lever minder triglyceriden aanmaakt, en ze ook via een specifieke LDL-transportweg afvoert.
Tot slot beïnvloedt omega 3 ook de expressie van verschillende genen, vooral dan van genen die betrokken zijn bij de vetstofwisseling.
Uit verschillende studies blijkt dat een EPA-supplement dat verschillende weken wordt genomen leidt tot een sterke daling van depressieve symptomen bij mensen met een klinische depressie.
Ook een postnatale depressie heeft wellicht te maken met een verminderde hoeveelheid EPA en DHA in de cellen van een zwangere vrouw; daardoor blijft er na de bevalling slechts een minieme voorraad over. Onderzoekers hebben vastgesteld dat het ongeveer een jaar duurt voordat de oorspronkelijke hoeveelheden EPA en DHA hersteld zijn en voordat het lichaam weer voldoende EPA en DHA vindt voor een goede serotonine- en cholinefunctie (10 à 20% van de vetzuren in het brein bestaat uit DHA).
Lage DHA-waarden in de celmembranen van de hersenen kunnen niet alleen tot depressie leiden, maar ook tot een dopaminetekort in de hersenschors. En dat speelt een rol bij de achteruitgang van cognitieve vermogens. Het kan ook de groei en ontwikkeling van het zenuwstelsel negatief beïnvloeden.
Zodra DHA in het celmembraan is opgenomen, wordt dit soepeler. En die soepelheid heeft een gunstige impact op de signaaloverdracht binnen cellen en tussen neuronen (= zenuwcellen). Dit beïnvloedt ook het ontstaan van uitlopers van neuronen, de vorming van synapsen, de neuronale plasticiteit, de rijping van neuronen en hun verplaatsing naar specifieke doelgebieden. Op die manier speelt DHA een belangrijke rol bij de motorische, sensorische en cognitieve ontwikkeling. Verschillende wetenschappers hebben ook aangetoond dat een voedingspatroon rijk aan omega 3-vetzuren een positieve invloed heeft op het leervermogen.
Meer dan 30% van alle vetzuren in ons netvlies bestaat uit DHA: het is een van de belangrijkste onderdelen van het membraan in de buitenste laag van lichtgevoelige cellen (fotoreceptoren), vooral van de ‘staafjes’, die maken dat we ook bij weinig licht kunnen zien.
Die celcomponenten hebben een regelmatige én voldoende aanvoer van DHA (of een van DHA’s voorlopers) nodig, zodat zij zich constant kunnen vernieuwen. Ook voor de fototransductie is DHA onmisbaar: bij dit proces wordt licht omgezet in elektrische signalen die naar het brein worden gestuurd zodat het iets ‘kan zien’. Het mag dus niet verbazen dat een DHA-tekort gelinkt wordt aan verschillende oogaandoeningen, zoals leeftijdsgebonden maculadegeneratie.
Kies best een supplement met de hoogst mogelijke omega 3-concentratie van EPA en DHA in r-triglyceridevorm (rTG-vorm). Deze rTG-vorm garandeert een maximale en snellere opname. In rTG-vorm wordt EPA en DHA tot 70% beter in het lichaam opgenomen in vergelijking met de synthetische variant in ethylestervorm (EE).
Een visoliesupplement uit duurzame visserij en afkomstig van uitsluitend niet-bedreigde wilde vissoorten (Friend of the Sea® certificate), geniet om meer dan één reden de voorkeur.
Om te beginnen geven heel wat studies aan dat kweekvis minder omega 3 en meer omega 6-vetzuren bevat. Die discrepantie is te wijten aan het voedsel van deze commercieel gekweekte vis: het bestaat meestal uit granen en plantaardige oliën rijk aan omega 6. Wilde vis daarentegen voedt zich met kleinere vissen, schaaldieren en micro-algen, die veel omega 3-vetzuren bevatten.
Daarnaast wordt kweekvis vaak ook in dieronvriendelijke omstandigheden gehouden, waarbij het gebruik van antibiotica en schimmelwerende middelen schering en inslag is.
Wilt u zeker zijn dat visolie geen toxines (PCB’s, zware metalen, dioxines) bevat? Dan kunt u kiezen voor een ecovriendelijke zuiveringsmethode, zoals de SFC-extractie (‘superciritical fluid chromatography extraction’), die het hoogst mogelijke gehalte EPA en DHA in een 100% zuivere olie oplevert.
U kunt het verschil maken door te kiezen voor vis afkomstig van niet-bedreigde soorten en een product dat op een milieuvriendelijke manier is gezuiverd. Onze gecontracteerde productie is farmaceutisch GMP-gecertificeerd en voldoet aan EMAS, de Europese norm voor milieuzorg.
Omdat omega 3-vetzuren erg gevoelig zijn voor oxidatie, worden er gemengde tocoferolen aan supplementen toegevoegd: zij werken als antioxidant en garanderen zo een uitstekende en lange houdbaarheid. Omega 3 móét dus beschermd worden door antioxidanten om lang goed te blijven. Om die reden raden wij ook aan om de doosjes op een droge koele plaats uit het zonlicht te bewaren.
Ja. Deze twee vetzuren kunnen goed door de bloed-hersenbarrière dringen dankzij twee unieke transporteiwitten. Verschillende tests met mensen tonen overtuigend aan dat de orale inname van omega 3-vetzuren zorgt voor een verhoging van omega 3 in de weefsels van het centrale zenuwstelsel.
Na de opname van omega 3 door het lichaam belanden EPA en DHA in de celmembranen met fosfolipiden. U neemt deze supplementen best in met wat vet voedsel, zoals yoghurt en gerechten met olijfolie of andere vetten.
De absorptie is een langzaam proces: het is dan ook essentieel om omega 3 dagelijks te gebruiken gedurende enkele weken of maanden. Alleen dan kunnen er positieve effecten waargenomen worden.
De extra inname van omega 3 zal uiteindelijk te zien zijn in de samenstelling van de fosfolipiden in de celmembranen. De NAT-2-studie (‘Nutritional AMD treatment-2 study’) wees uit dat de inname van omega 3-vetzuren leidt tot een significante stijging van het omega 3-gehalte in de celmembranen (tot 70% meer). Om dit niveau te halen, is het aanbevolen om – samen met het nemen van een omega 3-supplement – tegelijk uw inname van omega 6 te beperken.